Tdk Sözlük Nazire Ne Demek ?

Irem

New member
\TDK Sözlük'te Nazire Ne Demek?\

Türk Dil Kurumu (TDK) Sözlüğü, dilimize dair en kapsamlı ve güvenilir kaynaklardan biridir. TDK Sözlüğü'ne göre "nazire" kelimesi, edebiyat alanında kullanılan özel bir terimdir. Kelime, iki anlamda kullanılmaktadır: Birincisi, bir şairin veya yazarın, başka bir şair ya da yazara ait bir eseri taklit etmesi ya da ona benzer bir eser yazmasıdır. İkinci anlamı ise bir tür karşılık verme veya karşılık olarak yapılan bir davranışı ifade eder. Nazire, genellikle edebiyatla ilgili bağlamlarda karşımıza çıkar ve Türk edebiyatında özellikle Divan edebiyatı döneminde önemli bir yer tutar.

\Nazire Kelimesinin Etimolojisi ve Anlamı\

Nazire kelimesi, Arapçadan dilimize geçmiş bir sözcük olup, kökeni "nazr" (hedef, amaç) kelimesine dayanmaktadır. Arapçadaki anlamı "birine karşılık verme" ve "birine benzer şey yapma" şeklinde özetlenebilir. Türkçeye geçtiğinde ise hem bir edebiyat terimi olarak hem de daha genel anlamıyla karşılık verme anlamında kullanılmaya başlanmıştır. TDK Sözlüğü, "nazire" kelimesini şu şekilde tanımlar:

1. **Edebiyat Terimi Olarak Nazire**: Bir şairin, ünlü bir şairin veya yazara ait bir eseri taklit etmesi veya ona benzer şekilde eser ortaya koyması.

2. **Karşılık Verme**: Birinin söylediğine, yazdığına veya yaptığına benzer şekilde karşılık verme durumu.

Bu iki anlam, nazire kelimesinin en yaygın kullanıldığı biçimleridir. Ancak, kelimenin anlamı her zaman bu iki biçimde net bir şekilde kendini göstermeyebilir. Kullanıldığı bağlama göre farklı nüanslar da kazanabilir.

\Nazire ve Edebiyat İlişkisi\

Nazire, Türk ve Arap edebiyatlarında önemli bir edebi türdür. Özellikle Divan edebiyatı döneminde, şairler birbirlerinin eserlerine nazire yapma geleneğini sürdürmüşlerdir. Bu geleneğin temeli, şairlerin, büyük bir şairin eserini okuduktan sonra ona benzer bir şiir yazmalarına dayanır. Nazire yazmak, şairler için aynı zamanda bir övgü aracıdır. Büyük bir şaire yapılan nazire, onun eserinin etkisi altında kalmakla birlikte, şairin kendi sanatsal gücünü de ortaya koymasına olanak tanır.

\Nazire Geleneği ve Şairlerin Rolü\

Türk edebiyatında nazire geleneği, özellikle 16. yüzyıldan itibaren oldukça yaygın hale gelmiştir. Şairler, özellikle Fuzuli, Baki, Nedim ve Nef’i gibi büyük isimlerin eserlerine nazireler yazmışlardır. Bu nazireler, sadece bir taklit değil, aynı zamanda orijinal bir yorum ve yeni bir bakış açısı sunma amacını da taşır. Edebiyat dünyasında "nazire yazmak" bir anlamda bir tür "usta çırak" ilişkisinin varlığını da simgeler. Bu gelenek, şairlerin birbirlerine olan saygılarını gösterdikleri ve ustalarından öğrenmeye çalıştıkları önemli bir edebi davranış biçimi olarak kabul edilmiştir.

Nazire, aynı zamanda şiirin estetik yönlerine de katkı sağlar. Çünkü şair, büyük bir şairin eserine benzer bir eser ortaya koyarken, onun kullandığı ölçü, kafiye, redif ve vezin gibi edebi unsurları ustaca bir şekilde kullanmak zorundadır. Bu durum, şairin edebi becerisini ve teknik yeteneğini gözler önüne serer.

\Nazire ile İlgili Yaygın Sorular ve Cevaplar\

1. **Nazire nedir?**

Nazire, bir şairin başka bir şairin eserini taklit etmesi ya da ona benzer bir eser yazmasıdır. Aynı zamanda, birisine karşılık verme ya da birine benzer bir şey yapma anlamında da kullanılır.

2. **Nazire kelimesinin kökeni nedir?**

Nazire kelimesi Arapçadan dilimize geçmiş olup, "nazr" kelimesine dayanmaktadır. Bu kelime, "hedef, amaç" anlamına gelir.

3. **Nazire yazmak ne anlama gelir?**

Nazire yazmak, bir şairin başka bir şairin eserini taklit etmesi veya ona benzer bir eser ortaya koyması anlamına gelir. Bu durum, edebiyat geleneğinde bir tür saygı gösterisi olarak kabul edilir.

4. **Nazire edebiyatında hangi şairler öne çıkar?**

Divan edebiyatı döneminde, Fuzuli, Baki, Nedim, Nef’i gibi şairler nazire geleneğine önemli katkılar yapmışlardır. Bu şairler, diğer şairlerin eserlerine nazireler yazarak edebi alanda kendilerini tanıtmışlardır.

5. **Nazire, taklit midir?**

Nazire, bir bakıma taklit olmasına rağmen, sadece bir kopyalama değildir. Şairler nazire yazarken, genellikle orijinal eserlerden esinlenirler, ancak kendi üslup ve yorumlarını da katarak yeni bir eser ortaya koyarlar. Bu nedenle nazire, bir tür yaratıcı yeniden üretim olarak da değerlendirilebilir.

6. **Nazire sadece şairler tarafından mı yazılır?**

Hayır, nazire kavramı sadece şairler için geçerli değildir. Aynı zamanda yazarlar da benzer bir şekilde, başka bir yazara nazire yapabilirler. Ancak edebiyat geleneğinde nazire daha çok şairler arasında yapılmış bir davranış biçimi olarak bilinir.

\Nazire Geleneği ve Türk Edebiyatındaki Yeri\

Nazire geleneği, Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Özellikle Divan edebiyatı dönemi, bu geleneğin en yoğun şekilde yaşandığı zamandır. Osmanlı İmparatorluğu’nun zirveye ulaşan kültürel ve sanatsal ortamında, şairler arasında rekabet ve saygı büyük bir rol oynamıştır. Bu dönemde nazire, sadece bir şairin yeteneklerini göstermek için değil, aynı zamanda bir şairin edebi kariyerini şekillendiren bir araç olmuştur.

Nazire geleneği, aynı zamanda edebiyatın bir tür eleştiri ve gelişim alanı haline gelmiştir. Her bir nazire, sadece bir önceki eseri tekrar etmekle kalmaz, aynı zamanda şairin kişisel bakış açısını da yansıtır. Şair, ünlü bir esere nazire yazarken, o eserin eksikliklerini tamamlamayı veya ona farklı bir açıdan bakmayı amaçlayabilir. Böylece edebi bir diyalog ve gelişim sağlanmış olur.

\Sonuç Olarak Nazire ve Modern Edebiyat\

Günümüzde nazire geleneği, eskisi kadar yaygın olmasa da, hala edebiyat dünyasında varlığını sürdürmektedir. Özellikle modern şiirlerde ve yazın dünyasında, geçmişe saygı gösterisi olarak nazire yazmak, bir anlamda geleneksel edebiyatın izlerini sürmek isteyen yazarlara ilham kaynağı olmuştur. Nazire, bir yandan eski büyük isimlere saygı duruşu olarak görülürken, diğer yandan da yazarlara kendi seslerini bulma ve yaratıcı yollarla ifade etme fırsatı sunmaktadır.

Edebiyatın evriminde nazire geleneği önemli bir yer tutmaya devam etse de, zamanla onun yerine, doğrudan özgün eserler yaratmaya yönelik bir eğilim de artmıştır. Yine de, nazire, Türk ve Arap edebiyatında köklü bir geçmişe sahip olup, edebi kültürün önemli bir parçasıdır.